صفجه ستون یا بیس پلیت قرار گرفته روی پی که وظیفه آن اتصال ستون ها را در اسکلت فلزی به پی ساختمان می باشد
و بار ساختمان از طریق ستون ها به پی منتقل می دهد. صفحه ستون ضمن افزایش سطح تماس ستون با پی ، سبب می گردد توزیع نیروهای ستون در حد قابل تحمل برای بتن باشد.
صفحه ستون پس از بتن ریزی باید به نحوی روی پی قرار گیرد که کاملا به آن چسبیده باشد و هیچ فاصله ای بین صفحه ستون و پی وجود نداشته باشد.
صفحه ستون، یکی از اجزای حیاتی در سازه‌های فولادی است که وظیفه اتصال ستون به فونداسیون (پی) را بر عهده دارد. در سازه های اسکلت فولادی ، این صفحه فولادی، نقش مهمی در انتقال و توزیع بارهای وارده از ستون به فونداسیون ایفا می‌کند.
کاربرد اصلی صفحه ستون
* انتقال بار: صفحه ستون، بارهای عمودی و جانبی وارد شده از ستون (شامل وزن سقف، بارهای زنده و بارهای ناشی از باد و زلزله) را به صورت یکنواخت به فونداسیون منتقل می‌کند. این امر باعث کاهش تمرکز تنش در نقطه اتصال ستون به بتن شده و از آسیب دیدن پی جلوگیری می‌کند.
* افزایش سطح تماس: با قرار گرفتن صفحه ستون بین ستون فولادی و فونداسیون بتنی، سطح تماس افزایش یافته و در نتیجه ظرفیت باربری اتصال بهبود می‌یابد.
* استحکام و پایداری: صفحه ستون به همراه بولت‌ها (میلگردهای انتظار) که آن را به فونداسیون محکم می‌کنند، پایداری و استحکام سازه را در برابر نیروهای مختلف (کششی، فشاری، برشی و خمشی) تضمین می‌کند.
* تسهیل نصب: صفحه ستون گذاری امکان نصب دقیق و تراز ستون‌ها را فراهم می‌کند.
انواع صفحه ستون
صفحه ستون‌ها بر اساس معیارهای مختلفی دسته‌بندی می‌شوند:
* بر اساس شکل هندسی
– مستطیلی: برای اتصال ستون‌های مستطیلی.
– مربعی: برای اتصال ستون‌های مربعی.
* بر اساس نوع اتصال
– جوشی (Welded Base Plate): صفحه ستون به صورت مستقیم و در کارخانه به ستون جوش داده می‌شود. این روش معمولاً برای ستون‌های سبک و ساختمان‌هایی با ستون‌های متعدد کاربرد دارد.
– پیچ و مهره‌ای (Bolted Base Plate): صفحه ستون با استفاده از بولت‌ها به ستون و فونداسیون متصل می‌شود. این روش ارزان‌تر و ساده‌تر است و در ساختمان‌های مسکونی و تجاری رایج است.
– ترکیبی: ترکیبی از هر دو روش جوشی و پیچ و مهره‌ای.
* بر اساس ضخامت
ضخامت صفحه ستون بسته به نیاز پروژه و طراحی سازه تعیین می‌شود و معمولاً در محدوده 1 تا 3 سانتی‌متر یا حتی بیشتر (مانند 8، 10، 12، 15، 20، 25 و 30 میلی‌متر) است. هرچه ابعاد و ضخامت صفحه ستون بیشتر باشد، قابلیت تحمل بار و استحکام آن نیز بالاتر است.
نکات مهم در طراحی و نصب صفحه ستون
* ابعاد و ضخامت: ابعاد و ضخامت صفحه ستون باید بر اساس میزان بار وارده، نوع سازه، و الزامات طراحی محاسبه و انتخاب شود.
* تراز بودن: صفحه ستون‌ها باید به دقت تراز باشند تا بارهای وارده به صورت یکنواخت توزیع شوند.
* بولت‌ها: انتخاب و نصب صحیح بولت‌ها (میلگردهای انتظار) با قطر و طول مناسب بسیار اهمیت دارد. پس از سفت کردن مهره‌ها، حداقل سه دنده از بولت باید بیرون باشد.
* گروت ریزی: برای پر کردن فضای خالی بین صفحه ستون و سطح بتن فونداسیون و ایجاد یک سطح صاف و مقاوم، از ماده‌ای به نام گروت استفاده می‌شود. گروت از ماسه، سیمان، آب و مواد افزودنی دیگر تشکیل شده و در مقابل گرما، سرما و زلزله مقاومت خوبی دارد.
* آکس بندی: محل دقیق قرارگیری صفحه ستون‌ها باید پس از آکس بندی و ریسمان کشی طبق نقشه مشخص شود.