کنوانسیون پالرمو یک معاهده بین‌المللی است که توسط سازمان ملل متحد در سال ۲۰۰۰ به تصویب رسید و در سال ۲۰۰۳ لازم‌الاجرا شد. هدف اصلی این کنوانسیون، مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملی است که شامل طیف گسترده‌ای از جرائم مانند قاچاق انسان، قاچاق مواد مخدر، قاچاق اسلحه، پولشویی و فساد می‌شود.
اهمیت کنوانسیون پالرمو
* مبارزه با جرائم سازمان‌یافته: این کنوانسیون با ایجاد یک چارچوب قانونی بین‌المللی، کشورها را قادر می‌سازد تا به طور مؤثرتری با جرائم سازمان‌یافته فراملی مقابله کنند.
* همکاری بین‌المللی: کنوانسیون پالرمو بر اهمیت همکاری بین‌المللی در مبارزه با جرائم سازمان‌یافته تأکید دارد و کشورها را تشویق به تبادل اطلاعات و همکاری در تحقیقات و پیگرد قانونی می‌کند.
* پیشگیری از جرم: این کنوانسیون علاوه بر مبارزه با جرائم سازمان‌یافته، بر پیشگیری از این جرائم نیز تأکید دارد و کشورها را ملزم به اتخاذ تدابیر پیشگیرانه می‌کند.
مفاد اصلی کنوانسیون پالرمو:
* جرم‌انگاری: کنوانسیون پالرمو از کشورهای عضو می‌خواهد که جرائم سازمان‌یافته فراملی را به عنوان جرم در قوانین داخلی خود تعریف کنند.
* همکاری‌های بین‌المللی: این کنوانسیون بر اهمیت همکاری‌های بین‌المللی در زمینه مبارزه با جرائم سازمان‌یافته تأکید دارد و کشورها را تشویق به تبادل اطلاعات و همکاری در تحقیقات و پیگرد قانونی می‌کند.
* حفاظت از قربانیان و شهود: کنوانسیون پالرمو بر اهمیت حفاظت از قربانیان و شهود جرائم سازمان‌یافته تأکید دارد و کشورها را ملزم به اتخاذ تدابیر لازم برای این منظور می‌کند.
پروتکل‌های کنوانسیون پالرمو:
کنوانسیون پالرمو دارای سه پروتکل تکمیلی است که به طور خاص به برخی از جنبه‌های جرائم سازمان‌یافته می‌پردازند:
* پروتکل قاچاق انسان: این پروتکل به مبارزه با قاچاق انسان، به ویژه زنان و کودکان، می‌پردازد.
* پروتکل قاچاق مهاجران: این پروتکل به مبارزه با قاچاق مهاجران از طریق زمین، دریا و هوا می‌پردازد.
* پروتکل ساخت و قاچاق سلاح: این پروتکل به مبارزه با ساخت و قاچاق غیرقانونی سلاح گرم، اجزا و قطعات آن و مهمات می‌پردازد.
ایران و کنوانسیون پالرمو:
ایران نیز به کنوانسیون پالرمو پیوسته است و متعهد به اجرای مفاد آن است. با این حال، اجرای کامل مفاد این کنوانسیون در ایران با چالش‌هایی روبروست.