ماده 337 قانون مدنی
هرگاه کسی بر حسب اذن صریح یا ضمنی از مال غیر استیفای منفعت کند صاحب مال مستحق اجرتالمثل خواهد بود مگر این که معلوم شود که اذن در انتفاع مجانی بوده است.
تحلیل ماده 337 قانون مدنی
ماده 337 قانون مدنی یکی از مواد مهم در حوزه مسئولیت مدنی است که به موضوع استیفای منفعت از مال غیر میپردازد. این ماده به این معناست که اگر کسی بدون اجازه صاحب مال، از مال او استفاده کرده و منفعتی کسب کند، باید به صاحب مال خسارت یا اجرتالمثل آن منفعت را بپردازد.
مفاهیم کلیدی در این ماده:
* استیفای منفعت: به معنای استفاده از مال غیر و کسب منفعت از آن است.
* اذن صریح یا ضمنی: اجازه صریح به معنای اجازه مستقیم و واضح است و اجازه ضمنی به معنای اجازهای است که از رفتار یا اظهارات شخص قابل استنباط باشد.
* اجرتالمثل: مبلغی است که عرفاً برای استفاده از آن مال در آن زمان و مکان متعارف است.
* انتفاع مجانی: به معنای استفاده از مال بدون پرداخت هیچگونه وجه یا عوضی است.
شرایط تحقق مسئولیت بر اساس ماده 337:
* وجود مال غیر: باید مالی وجود داشته باشد که متعلق به شخص دیگری باشد.
* استیفای منفعت: فرد باید از این مال استفاده کرده و منفعتی کسب کرده باشد.
* عدم اذن یا اذن در انتفاع مجانی: اگر صاحب مال اجازه استفاده داده باشد، یا این اجازه به صورت ضمنی وجود داشته باشد، اما این اجازه برای استفاده مجانی بوده باشد، مسئولیتی متوجه فرد استفادهکننده نیست.
استثنائات:
* استفاده اضطراری: اگر فرد به دلیل ضرورت و برای حفظ جان خود یا دیگران از مال دیگری استفاده کرده باشد، مسئولیت نخواهد داشت.
* استفاده متعارف: اگر استفاده از مال به صورت متعارف و معمول بوده باشد و به مال آسیبی وارد نشده باشد، ممکن است مسئولیتی متوجه فرد نباشد.
موارد کاربرد ماده 337:
* استیفای منفعت از اموال منقول و غیرمنقول: این ماده شامل هر نوع مالی، چه منقول و چه غیرمنقول میشود.
* استیفای منفعت از خدمات: اگر کسی از خدمات دیگری بدون اجازه استفاده کند، مشمول این ماده میشود.گ