Worn-out Urban Textures
بافت فرسوده به مناطقی از شهر گفته می‌شود که ساختمان‌ها و زیرساخت‌های آن به دلیل قدمت و نبود نگهداری مناسب، دچار فرسودگی و کهنگی شده‌اند. این مناطق معمولا دارای تراکم جمعیت بالا، فضاهای کوچک و باریک، و امکانات شهری نامناسب هستند.
استعلام ملک به لحاظ نوع بافت
در سامانه استعلام طرح تفصیلی نوع بافت ملک مشخص شده است.
شاخص‌هاي شناسايي بافت‌هاي فرسوده
شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران در سومين جلسه در تاريخ ۱۱/۲/۸۵ براساس مصوبه مورخ ۱۶/۳/۸۴ خود ۳ شاخص زير را جهت شناسايي بافت‌هاي فرسوده در اين مرحله مورد تصويب قرار داد :
* شاخص ۱؛ ريز دانگي: بلوك‌هايي كه بيش از ۵۰% پلاك‌هاي آنها مساحت كمتر از ۲۰۰ متر مربع دارند.
* شاخص ۲؛ ناپايداري: بلوك‌هايي كه بيش از ۵۰% بناهاي آن ناپايدار و فاقد سيستم سازه است.
* شاخص ۳؛ نفوذناپذيري: بلوك‌هايي كه بيش از ۵۰% معابر آن عرض كمتر از ۶ متر دارند.
تقسیم بندی بافت‌های فرسوده
* بافت‌های دارای میراث فرهنگی
*بافت‌های شهری (فاقد میراث فرهنگی)
* بافت‌های حاشیه‌ای (سکونت گاه‌های غیررسمی)
تفاوت بافت ناپایدار و بافت فرسوده
بافت ناپایدار دارای یکی از سه شاخص ریزدانگی ، نفوذناپذیری و ناپایداری است و این در حالی است که بافت فرسوده هر سه این شاخص ها را توامان دارد.
دلایل شکل‌گیری بافت فرسوده
* قدمت ساختمان‌ها: بسیاری از بافت‌های فرسوده در مناطق قدیمی شهرها قرار دارند که ساختمان‌های آنها به دلیل قدمت، دچار فرسودگی شده‌اند.
* عدم نوسازی: نبود برنامه‌ریزی مناسب برای نوسازی و بهسازی این مناطق، باعث شده است که بافت فرسوده به مرور زمان گسترش یابد.
* رشد جمعیت: افزایش جمعیت و مهاجرت به شهرها، باعث شده است که تقاضا برای مسکن افزایش یابد و در نتیجه، بافت‌های فرسوده به عنوان گزینه‌های ارزان‌قیمت مورد توجه قرار گیرند.
مشکلات بافت‌های فرسوده
* خطرات ناشی از زلزله: بافت‌های فرسوده به دلیل ساخت و ساز غیر استاندارد، در برابر زلزله بسیار آسیب‌پذیر هستند.
* کمبود امکانات شهری: این مناطق معمولا از کمبود امکانات شهری مانند آب، برق، گاز، فاضلاب و فضای سبز رنج می‌برند.
* ترافیک و آلودگی: تراکم جمعیت بالا در این مناطق باعث ایجاد ترافیک و آلودگی هوا می‌شود.
* آسیب‌های اجتماعی: فقر، بیکاری و حاشیه‌نشینی از جمله مشکلات اجتماعی هستند که در بافت‌های فرسوده بیشتر دیده می‌شود.
راهکارهای مقابله با بافت فرسوده
* نوسازی و بهسازی: نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده با حفظ
بافت تاریخیو فرهنگی آنها
* تامین زیرساخت ها: بهبود زیرساخت‌های شهری مانند آب، برق، گاز و فاضلاب
* تغییر کاربری: تغییر کاربری برخی از ساختمان‌های فرسوده به کاربری‌های جدید مانند تجاری یا فرهنگی
* تامین مسکن مناسب: تامین مسکن مناسب برای ساکنان بافت‌های فرسوده
* جذب سرمایه‌گذار: جذب سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در بافت‌های فرسوده
مزایای نوسازی بافت فرسوده
* افزایش ایمنی: نوسازی بافت‌های فرسوده باعث افزایش ایمنی ساختمان‌ها در برابر زلزله و سایر بلایای طبیعی می‌شود.
* بهبود کیفیت زندگی: با نوسازی بافت‌های فرسوده، کیفیت زندگی ساکنان این مناطق به طور قابل توجهی بهبود می‌یابد.
* احیای بافت تاریخی: با نوسازی هوشمندانه، می‌توان بافت تاریخی را حفظ و احیا کرد.
* توسعه اقتصادی: نوسازی بافت‌های فرسوده می‌تواند به توسعه اقتصادی منطقه کمک کند.
نوسازی بافت فرسوده
بافت فرسوده به علت فرسودگی شدید، نبود دسترسی مناسب به خدمات شهری و بهداشتی، وجود مشکلات اجتماعی و امنیتی و آسیب‌پذیری در برابر زلزله، آتش‌سوزی با زندگی امروز شهری و شهرسازی مدرن تضاد دارند.اما اغلب مردم ترجیح می‌دهند منازل خود را در این بافت‌ها، نوسازی نکنند.
مقابله با بافت فرسوده نیازمند یک برنامه‌ریزی جامع و بلندمدت است که با مشارکت همه دستگاه‌های دولتی، شهرداری‌ها، سازمان‌های مردم‌نهاد و ساکنان این مناطق انجام شود.
ساخت ساختمان در بافت فرسوده بر حسبضوابط بافت فرسودهاست که تمام سازندگان باید به آن آگاه باشند. با توجه به اینکه شهرداری تمایل به نوسازی خانه‌ها در بافت فرسوده دارد لذا تسهیلات خوبی را برای مالکان و سازندگان فراهم کرده است.
از جمله :طبقات تشویقیبر حسب ضوابط تجمیع ، معافیت از پرداخت عوارض ووام بافت فرسوده
موصوعات مرتبط :
* استعلام موقعیت ملک در بافت فرسوده
* سامانه ارائه تسهیلات بافت فرسوده و ودیعه اسکان موقت
* شرکت بازآفرینی شهری ایران
