تورم به معنای افزایش مداوم و پیوسته سطح عمومی قیمت کالاها و خدمات در یک اقتصاد است. به عبارت سادهتر، تورم یعنی با پول یکسانی که در گذشته میتوانستید یک کالا را خریداری کنید، اکنون باید پول بیشتری بپردازید.
علل ایجاد تورم
دلایل مختلفی میتواند باعث ایجاد تورم شود، از جمله:
* افزایش تقاضا: وقتی تقاضا برای کالاها و خدمات بیشتر از عرضه آنها باشد، تولیدکنندگان میتوانند قیمتها را افزایش دهند.
* کاهش عرضه: کاهش عرضه کالاها و خدمات به دلیل عوامل مختلفی مانند بلایای طبیعی، جنگ یا اختلال در زنجیره تامین میتواند باعث افزایش قیمتها شود.
* افزایش هزینههای تولید: افزایش هزینههای تولید، مانند افزایش قیمت مواد اولیه یا دستمزدها، میتواند به تولیدکنندگان فشار آورد تا قیمت محصولات خود را افزایش دهند.
* افزایش حجم پول در گردش: افزایش بیش از حد حجم پول در گردش بدون افزایش تولید کالاها و خدمات میتواند باعث افزایش تقاضا و در نتیجه تورم شود.
انواع تورم
* تورم تقاضایی: تورمی که به دلیل افزایش تقاضا برای کالاها و خدمات ایجاد میشود.
* تورم هزینه: تورمی که به دلیل افزایش هزینههای تولید ایجاد میشود.
* تورم ساختاری: تورمی که به دلیل مشکلات ساختاری در اقتصاد مانند عدم کارایی بازارها یا سیاستهای نادرست ایجاد میشود.
اثرات تورم
تورم اثرات مختلفی بر اقتصاد و جامعه دارد، از جمله:
* کاهش قدرت خرید: با افزایش قیمتها، قدرت خرید مردم کاهش مییابد.
* عدم اطمینان: تورم باعث ایجاد عدم اطمینان در مورد آینده اقتصاد میشود و سرمایهگذاری را کاهش میدهد.
* توزیع مجدد ثروت: تورم میتواند ثروت را از افراد با درآمد ثابت به نفع افرادی که داراییهای قابل تورم دارند، مانند صاحبان املاک، منتقل کند.
* کاهش رشد اقتصادی: تورم بالا میتواند به رشد اقتصادی آسیب برساند.
مقابله با تورم
برای کنترل تورم، بانکهای مرکزی معمولاً از سیاستهای پولی انقباضی استفاده میکنند که شامل افزایش نرخ بهره و کاهش حجم پول در گردش است. همچنین، دولتها میتوانند با کاهش هزینههای خود و افزایش درآمدهای مالیاتی، به کنترل تورم کمک کنند.
شاخص قیمت مصرفکننده (CPI)
برای اندازهگیری تورم، از شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) استفاده میشود. CPI تغییرات قیمت یک سبد کالا و خدمات مصرفی را در طول زمان اندازهگیری میکند.
در کل، تورم یک پدیده اقتصادی پیچیده است که میتواند اثرات قابل توجهی بر زندگی مردم و اقتصاد یک کشور داشته باشد.