Weld Pool
حوضچه جوش ناحیه‌ای از فلز پایه است که در اثر حرارت ناشی از جوشکاری ذوب شده و به حالت مایع درمی‌آید. این ناحیه کوچک، نقشی حیاتی در کیفیت، استحکام و یکپارچگی اتصال جوش ایفا می‌کند. در واقع، حوضچه جوش را می‌توان قلب تپنده اتصال جوش نامید.
تشکیل حوضچه جوش
هنگامی که حرارت ناشی از قوس الکتریکی یا شعله جوشکاری به فلز پایه می‌رسد، فلز پایه در آن نقطه ذوب شده و حوضچه جوش را تشکیل می‌دهد. اندازه و شکل این حوضچه به عوامل متعددی از جمله نوع فرایند جوشکاری، شدت جریان، سرعت جوشکاری و جنس فلز پایه بستگی دارد.
اهمیت حوضچه جوش
* ایجاد اتصال: حوضچه جوش، محل اتصال دو قطعه فلز است. فلز مذاب موجود در آن پس از سرد شدن و انجماد، اتصال دائمی بین دو قطعه را به وجود می‌آورد.
* کنترل کیفیت: شکل، اندازه و خواص حوضچه جوش، تأثیر مستقیمی بر کیفیت و استحکام اتصال جوش دارد. یک حوضچه جوش مناسب، اتصال جوشی بدون عیب و نقص را تضمین می‌کند.
* جلوگیری از عیوب: حوضچه جوش مناسب، از بروز عیوب جوشکاری مانند تخلخل، ترک و ناخالصی جلوگیری می‌کند.
عوامل مؤثر بر حوضچه جوش
عوامل متعددی می‌توانند بر حوضچه جوش تأثیر بگذارند که درک آن‌ها برای جوشکاران بسیار مهم است:
* نوع فرایند جوشکاری: هر فرایند جوشکاری (مانند SMAW، GMAW، GTAW) حوضچه جوش خاص خود را ایجاد می‌کند. به عنوان مثال، در جوشکاری GTAW، حوضچه جوش معمولاً کوچک‌تر و دقیق‌تر است.
* شدت جریان: افزایش شدت جریان، باعث افزایش حجم حوضچه جوش می‌شود.
* سرعت جوشکاری: افزایش سرعت جوشکاری، باعث کاهش حجم حوضچه جوش می‌شود.
* جنس فلز پایه: جنس فلز پایه و خواص آن (مانند نقطه ذوب، هدایت حرارتی)، بر شکل و اندازه حوضچه جوش تأثیر دارد. به عنوان مثال، فلزاتی که هدایت حرارتی بالایی دارند، حوضچه جوش بزرگتری را تشکیل می‌دهند.
کنترل حوضچه جوش
جوشکاران ماهر با استفاده از تکنیک‌های مختلف جوشکاری و کنترل پارامترهای جوشکاری، می‌توانند حوضچه جوش را به گونه‌ای کنترل کنند که اتصال جوش با کیفیت و استحکام بالایی ایجاد شود. به عنوان مثال، جوشکار می‌تواند با تغییر زاویه الکترود، سرعت جوشکاری و شدت جریان، شکل و اندازه حوضچه جوش را تغییر دهد.