درز جمع شدگي / درز کنترل
معمولاً بتن، تحت جمع‌شدگي خميري و خشك شدگي قرار مي‌گيرد و در این صورت بتن احتمالاً ترك مي‌خورد.
براي جلوگيري از بروز تركها در سطح بتن، درزهاي انقباض تعبيه مي‌شود. در مواردي كه ميلگرد به اندازه كافي در عضو بتني در نظر گرفته شده باشد تا تنش‌هاي جمع‌شدگي را تحمل كند، نياز به درز انقباض نيست. زیرا ميلگرد از تشكيل ترك هاي قابل رؤيت جلوگيري مي‌كند.
نکات اجرای درزهاي انقباض
براي ساخت درزهاي انقباض مي‌توان از وسيله دستي لبه‌زن استفاده نمود.
اره ماشيني، وسيله ديگري براي ساخت درزهاي انقباضي است، ولي عمل برش هنگامي بايد آغاز گردد كه بتن سخت شده باشد، در غير اين صورت باعث جابجايي سنگدانه‌ها مي‌گرد.
ايجاد درزهاي انقباض در بتن تازه نيز با استفاده از نوارهاي پلاستيكي، فلزي و چوبي امكان‌پذير است. براي نصب نوارها، يك شيار به وسيله ماله و يا شيارزن در بتن تازه ايجاد كرده و سپس نوارها در آن شيار گذاشته مي‌شود.
پس از اتمام عمليات ايجاد درزها، بايد با استفاده از ماده درزگير، نسبت به پر كردن درزها اقدام نمود.با پر كردن درزها، از لبه‌هاي درز محافظت شده و عبور ترافيك (آمد و شد) بدون اشكال انجام مي‌گردد.
همچنین محل درزها بايد با يك تركيب مناسب پر می شوند تا به دال از نظر نفوذ مواد زيان‌آور، خسارت وارد نگردد. اين تركيب مي‌تواند ملات سيمان با ماسه سيليسي و با نسبت كم آب به سيمان باشد .
فاصله درزهاي انقباض معمولاً بين 24 تا 36 برابر ضخامت دال است.
ایجاد درز انقباض در بتن تازه براي کنترل جمع‌شدگي خميری
باید هنگامي كه بتن تازه است،اجرا گردد، لذا وقتی كه بتن تازه است با گذاشتن يك نوار چوبي يا فلزي در محل مورد نظر مي‌توان درز را ايجاد كرد.
ايجاد درز در بتن سخت شده براي كنترل جمع‌شدگي ناشي از خشك شدن به كار مي‌آيد.