شخص حقوقی یک اصطلاح حقوقی است که به یک موجودیت قانونی اطلاق می‌شود که از نظر حقوقی به عنوان یک فرد شناخته می‌شود، اما در واقع یک انسان نیست. این موجودیت می‌تواند یک شرکت، سازمان، نهاد یا هر گروه دیگری باشد که به صورت قانونی تشکیل شده و دارای حقوق و تعهدات مشخصی است.
شخص حقوقی مقابل واژهٔ شخص حقیقی است ، گروهی از افراد که دارای منافع، اهداف و فعالیت‌های مشترکی هستند در کنار هم قرار می گیرند و قانون آنها را دارای حق و تکلیف بشناسد و برای آنها شخصیت مستقلی قائل شود شخصیت حقوقی ایجاد شده است.
این اشخاص دارای حقوق تکالیف و اموالی هستند که به طور کلی از اموال و حقوق و دارایی افرادی که آن را تشکیل می دهندجدا می باشد.
شخص حقوقی می‌تواند در عرصه‌ها و موضوعات گوناگون و برای نیل به اهداف مختلفی پدید آید.
تفاوت شخص حقوقی و شخص حقیقی
چرا به برخی موجودیت‌ها شخصیت حقوقی می‌دهیم؟
* تسهیل فعالیت‌های اقتصادی: شرکت‌ها به عنوان اشخاص حقوقی می‌توانند مالک اموال شوند، قرارداد ببندند، دادخواست دهند و دادخواست علیه آنها مطرح شود. این امر به تسهیل فعالیت‌های اقتصادی کمک می‌کند.
* تفکیک دارایی‌ها و مسئولیت‌ها: با تشکیل یک شرکت، دارایی‌های شخصی صاحبان آن از دارایی‌های شرکت جدا می‌شود و مسئولیت آنها محدود به میزان سرمایه‌گذاری آنها می‌شود.
* استمرار فعالیت: حتی اگر مالکان یا مدیران یک شرکت تغییر کنند، خود شرکت به عنوان یک شخص حقوقی به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
ویژگی‌های اصلی یک شخص حقوقی
* استقلال: شخص‌حقوقی از مؤسسان و اعضای خود مستقل است.
* استمرار: با تغییر اعضای یک شرکت، شخصیت حقوقی آن تغییر نمی‌کند.
* اهليت: شخص‌حقوقی دارای اهلیت حقوقی است و می‌تواند مانند یک فرد، حقوق و تعهداتی داشته باشد.
* مسئولیت: شخص حقوقی مسئول اعمال و قراردادهای خود است.
انواع اشخاص حقوقی
* شرکت‌ها: رایج‌ترین نوع اشخاص حقوقی هستند که برای انجام فعالیت‌های تجاری تشکیل می‌شوند.
* سازمان‌های غیرانتفاعی: مانند خیریه‌ها و انجمن‌ها که هدف آنها کسب سود نیست.
* نهادهای دولتی: مانند شهرداری‌ها و وزارتخانه‌ها که وظایف عمومی را انجام می‌دهند.
اهمیت شناخت شخص حقوقی
* برای شهروندان: شناخت حقوق و تعهدات اشخاص حقوقی به شهروندان کمک می‌کند تا با آنها تعامل موثری داشته باشند.
* برای کسب‌وکارها: آشنایی با قوانین مربوط به اشخاص حقوقی برای تأسیس و اداره یک کسب‌وکار ضروری است.
* برای دولت: دولت از طریق قوانین و مقررات، فعالیت اشخاص حقوقی را تنظیم می‌کند.