کمپرسور جابجایی مثبت نوعی از کمپرسور است که با به دام انداختن حجم مشخصی از هوا یا گاز در یک محفظه و سپس کاهش این حجم، فشار آن را افزایش می‌دهد. به عبارت دیگر، این کمپرسورها با استفاده از یک مکانیزم مکانیکی، حجم ثابتی از سیال را فشرده می‌کنند و آن را به فشار بالاتری می‌رسانند.
نحوه عملکرد کمپرسور جابجایی مثبت
* جذب سیال: سیال (هوا یا گاز) از طریق ورودی کمپرسور وارد محفظه فشرده‌سازی می‌شود.
* کاهش حجم: با حرکت یک قطعه مکانیکی (مانند پیستون، روتور یا دیافراگم)، حجم محفظه فشرده‌سازی کاهش می‌یابد.
* افزایش فشار: کاهش حجم محفظه باعث افزایش فشار سیال می‌شود.
* تخلیه: سیال فشرده شده از طریق خروجی کمپرسور تخلیه می‌شود.
انواع کمپرسور جابجایی مثبت
کمپرسورهای جابجایی مثبت به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
* کمپرسورهای پیستونی: در این نوع کمپرسورها، از یک یا چند پیستون برای فشرده‌سازی سیال استفاده می‌شود. کمپرسورهای پیستونی معمولاً برای کاربردهایی که نیاز به فشار بالا و حجم کم هوا دارند، مناسب هستند.
* کمپرسورهای روتاری: در این نوع کمپرسورها، از یک روتور دوار برای فشرده‌سازی سیال استفاده می‌شود. کمپرسورهای روتاری معمولاً برای کاربردهایی که نیاز به حجم زیاد هوا و فشار متوسط دارند، مناسب هستند.
* کمپرسورهای دیافراگمی: در این نوع کمپرسورها، از یک دیافراگم انعطاف‌پذیر برای فشرده‌سازی سیال استفاده می‌شود. کمپرسورهای دیافراگمی معمولاً برای کاربردهایی که نیاز به سیال تمیز و بدون روغن دارند، مناسب هستند.
کاربردهای کمپرسور جابجایی مثبت
کمپرسورهای جابجایی مثبت در صنایع مختلف کاربردهای گوناگونی دارند که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
* صنایع تولیدی: تأمین هوای فشرده برای ابزارآلات پنوماتیک، ماشین‌آلات صنعتی و…
* ساختمان: استفاده در ابزارآلات ساختمانی مانند چکش‌های بادی، دریل‌ها و…
* پزشکی: تأمین هوای فشرده برای دستگاه‌های تنفسی، تجهیزات دندانپزشکی و…
* خودرو: استفاده در سیستم‌های ترمز، تعلیق و…
* خانگی: استفاده در یخچال‌ها، کولرها و…
مزایای کمپرسور جابجایی مثبت
* فشار بالا: قادر به تولید فشار بالایی هستند.
* راندمان بالا: در برخی از انواع خود، از راندمان بالایی برخوردارند.
* قابلیت اطمینان: از قابلیت اطمینان بالایی برخوردارند و می‌توانند در شرایط سخت نیز به کار خود ادامه دهند.
معایب کمپرسور جابجایی مثبت
* حجم کم هوا: معمولاً برای کاربردهایی که نیاز به حجم زیاد هوا دارند، مناسب نیستند.
* وزن زیاد: در مقایسه با سایر کمپرسورها، وزن بیشتری دارند.
* هزینه نگهداری بالا: به دلیل پیچیدگی ساختار، هزینه نگهداری آنها نسبتاً بالا است.
نکات مهم در مورد کمپرسور جابجایی مثبت
* نگهداری منظم: برای افزایش طول عمر کمپرسور، نگهداری و سرویس منظم آن ضروری است.
* نوع کمپرسور: با توجه به نوع کاربری و نیاز خود، نوع کمپرسور مناسب را انتخاب کنید.
* فشار و حجم مورد نیاز: فشار و حجم هوای فشرده مورد نیاز خود را تعیین کنید و کمپرسوری با مشخصات مناسب انتخاب کنید.
در مجموع، کمپرسورهای جابجایی مثبت به دلیل قابلیت تولید فشار بالا، در صنایع مختلفی که نیاز به فشار بالای هوا دارند، کاربرد فراوانی دارند. با این حال، محدودیت حجم هوا و هزینه نگهداری بالا، از جمله معایب این نوع کمپرسورها محسوب می‌شوند.