تلفظ : مالِم یُقبَض – (Bey Maalem yuqbaz)
بیع مالم یقبض به معنای فروختن مالی است که هنوز به طور کامل در تصرف فروشنده نیست. به عبارت ساده‌تر، فردی چیزی را می‌فروشد که هنوز آن را تحویل نگرفته یا به طور کامل مالک آن نشده است.
مثال: فرض کنید شخصی گندم‌هایی را از کشاورز دیگری خریداری کرده است، اما هنوز این گندم‌ها را تحویل نگرفته است. در این حالت، اگر همین گندم‌ها را قبل از تحویل به شخص دیگری بفروشد، این معامله به عنوان بیع مالم یقبض شناخته می‌شود.
حکم بیع مالم یقبض در فقه
* اختلاف نظر فقها: در مورد حکم این نوع معامله، فقهای اسلامی اختلاف نظر دارند. برخی آن را باطل می‌دانند و برخی دیگر آن را صحیح می‌شمارند.
* دلیل بطلان: مخالفان این نوع معامله معتقدند که فروش چیزی که در دست فروشنده نیست، نوعی غرر (نااطمینانی و خطر) ایجاد می‌کند و به همین دلیل باطل است.
* دلیل صحت: موافقان این معامله معتقدند که اگر فروشنده قصد واقعی فروش کالا را داشته باشد و شرایط دیگری نیز فراهم باشد، این معامله صحیح است.
شرایط صحت بیع مالم یقبض
برخی از فقها شرایطی را برای صحت این نوع معامله ذکر کرده‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
* تعیین موضوع معامله: باید موضوع معامله به طور دقیق مشخص شود.
* قصد واقعی فروشنده: فروشنده باید قصد واقعی فروش کالا را داشته باشد.
* عدم وجود غرر فاحش: میزان غرر در معامله نباید به حدی باشد که موجب بطلان آن شود.
نکات مهم درباره بیع مالم یقبض
* قبض: یکی از ارکان اصلی صحت بیع، قبض (تحویل گرفتن) مال فروخته شده است. در بیع مالم یقبض، به دلیل اینکه مال هنوز در دست فروشنده نیست، قبض با تأخیر انجام می‌شود.
* تلف شدن مال: اگر مالی که فروخته شده است قبل از تحویل به خریدار تلف شود، مسئولیت تلف شدن آن بر عهده فروشنده است.
* قوانین مدنی: در قوانین مدنی برخی کشورها، شرایط و ضوابط خاصی برای این نوع معاملات در نظر گرفته شده است.
به طور کلی، بیع مالم یقبض یک موضوع پیچیده است و بهتر است برای کسب اطلاعات دقیق‌تر در این زمینه، به منابع فقهی و حقوقی مراجعه کنید یا با یک متخصص در این حوزه مشورت نمایید.