اشتباه شکلی
ایراد شکلی در اصطلاح حقوقی به ایرادی اطلاق می‌شود که به صورت و شکل ظاهری یک دادخواست یا درخواست حقوقی وارد می‌شود. به عبارت دیگر، هنگامی که شکلی که یک دادخواست یا درخواست باید داشته باشد، رعایت نشده باشد، ایراد شکلی مطرح می‌شود. این ایراد به این معنی است که دادخواست یا درخواست از نظر قانونی قابل رسیدگی نیست تا زمانی که ایراد شکلی برطرف شود.
دلایل رایج طرح ایراد شکلی
* عدم رعایت تشریفات قانونی: مثلاً عدم ذکر مشخصات کامل طرفین دعوی، عدم ذکر خواسته به طور دقیق، عدم رعایت مهلت قانونی برای طرح دعوی و … .
* عدم رعایت فرم مخصوص: در برخی موارد، دادخواست باید در فرم مخصوصی تنظیم شود که عدم رعایت این فرم می‌تواند موجب طرح اشتباه شکلی شود.
* عدم رعایت قوانین آیین دادرسی: عدم رعایت قوانین حاکم بر دادرسی در هر مرحله از رسیدگی می‌تواند موجب طرح اشتباه شکلی شود.
تفاوت ایراد شکلی و ایراد ماهوی
* ایراد شکلی: به شکل و ظاهر دادخواست یا درخواست مربوط می‌شود و اگر برطرف نشود، دادخواست قابل رسیدگی نیست.
* ایراد ماهوی: به ماهیت دعوی و ادعاهای مطرح شده در آن مربوط می‌شود و اگر پذیرفته شود، منجر به رد دعوی می‌شود.
اهمیت ایراد شکلی
* رعایت نظم در دادرسی: اشتباه شکلی به منظور حفظ نظم و ترتیب در دادرسی مطرح می‌شود.
* تسهیل رسیدگی به پرونده‌ها: با رفع اشتباه شکلی، دادگاه می‌تواند به سرعت به ماهیت دعوی رسیدگی کند.
* حفظ حقوق طرفین: با طرح اشتباه شکلی، طرف مقابل می‌تواند از حقوق خود در برابر دادخواست‌های غیرقانونی دفاع کند.
موارد رایج ایراد شکلی در دعاوی
* عدم صلاحیت دادگاه: هنگامی که دادگاهی که به دعوی رسیدگی می‌کند، صلاحیت رسیدگی به آن را نداشته باشد.
* عدم وجود سمت و یا حق اقامه دعوی: هنگامی که شخصی که دعوی را مطرح کرده است، سمت و یا حق قانونی برای طرح آن را نداشته باشد.
* عدم رعایت مهلت قانونی: هنگامی که دعوی پس از انقضای مهلت قانونی مطرح شود.
* عدم ذکر خواسته به طور دقیق: هنگامی که خواسته دعوی به طور واضح و روشن بیان نشده باشد.
نتیجه‌گیری:
طرح اشتباه شکلی یکی از ابزارهای حقوقی است که برای حفظ نظم در دادرسی و تضمین حقوق طرفین دعوی به کار می‌رود. بنابراین، آشنایی با مفهوم و انواع ایرادات شکلی برای هر شخصی که با امور حقوقی سروکار دارد، ضروری است.
توجه: اطلاعات ارائه شده در این متن صرفا جنبه اطلاع‌رسانی داشته و جایگزین مشاوره حقوقی نیست. برای دریافت مشاوره دقیق در مورد پرونده خود، بهتر است به یک وکیل مراجعه کنید.