هرم مازلو
Maslow’s Hierarchy of Needs یکی از مشهورترین نظریههای انگیزشی در علم روانشناسی است که توسط آبراهام مازلو در سال ۱۹۴۳ ارائه شد. این هرم، نیازهای انسان را در یک سلسله مراتب پنج لایهای طبقهبندی میکند.
نظریه اصلی مازلو بیان میکند که افراد تنها زمانی به دنبال ارضای نیازهای سطوح بالاتر میروند که نیازهای اساسی و پایینتر هرم تا حد قابل قبولی برآورده شده باشند.
ساختار و ۵ سطح اصلی هرم مازلو
هرم مازلو از پایین (اساسیترین نیازها) به بالا (پیچیدهترین نیازها) به شرح زیر است:
* نیازهای فیزیولوژیک
(Physiological Needs)
اینها اساسیترین نیازهای انسان برای بقا هستند و در پایه هرم قرار دارند. تا زمانی که این نیازها تأمین نشوند، سایر نیازها انگیزه کمی ایجاد میکنند.
* نمونهها: غذا، آب، پوشاک، مسکن، خواب، تنفس و نیازهای جنسی.
* نیاز به امنیت
(Safety Needs)
پس از تأمین نیازهای اولیه بقا، نیاز به ثبات، نظم، و رهایی از ترس و آسیبهای جسمی و روانی مطرح میشود.
* نمونهها: امنیت مالی (شغل ثابت)، امنیت جانی، سلامتی، بیمه، و زندگی در محلهای امن.
* نیازهای اجتماعی
(Love and Belonging Needs)
انسان موجودی اجتماعی است و بعد از احساس امنیت، به دنبال برقراری روابط عاطفی و احساس تعلق به یک گروه میرود.
* نمونهها: دوستی، صمیمیت، روابط خانوادگی، تعلق به گروههای کاری (مثل تیم تافیت) یا اجتماعی، و حس پذیرفته شدن.
نیاز به احترام و عزت نفس
(Esteem Needs)
این سطح شامل نیاز به ارزشمندی، موفقیت، و جایگاه اجتماعی است. این نیازها به دو بخش تقسیم میشوند:
* احترام به خود: عزت نفس، اعتماد به نفس، استقلال و آزادی.
* احترام از سوی دیگران: موقعیت اجتماعی، قدر و منزلت، شهرت و مورد توجه قرار گرفتن.
* نیاز به خودشکوفایی
(Self-Actualization Needs)
این نیاز در قله هرم قرار دارد و پیچیدهترین نیاز انسان است. خودشکوفایی به معنای تحقق تمام پتانسیلها و تواناییهای بالقوه فرد و تبدیل شدن به بهترین نسخه از خود است.
* نمونهها: رشد شخصی، دستیابی به اهداف چالشبرانگیز، خلاقیت، استفاده از مهارتهای فردی و کمک به دیگران.
دستهبندی کلی نیازهای انسان
مازلو نیازهای انسان را به دو دسته کلی تقسیم میکند:
* نیازهای کمبود
(Deficiency Needs – D-Needs)
شامل ۴ سطح پایین هرم (فیزیولوژیک، امنیت، اجتماعی و احترام). نبود این نیازها باعث نارضایتی و بیماری میشود.
* نیازهای رشد
(Being Needs – B-Needs)
شامل بالاترین سطح (خودشکوفایی). وجود این نیازها باعث رضایت بیشتر و رشد میشود، اما نبودشان لزوماً منجر به بیماری یا نارضایتی حاد نمیشود.
موضوعات مرتبط
* درحال ویرایش